احداث موزه کار در ایران پروژه ی زمین مانده و مظلوم/ تأسیس موزه ملی کار هویت بخشی به کار و تمدن ایران اسلامی

به گزارش کرمانشاه پرس، اینها همه که ذکر شد  مصنوعات دست بشر است، حاصل کار و تلاش انسانهایی است که یا کارگر بوده اند یا کارفرما و همه با ابزرا و آلاتی درست شده اند که خود آن ابزار هم حاصل کار انسانها بوده است . پس اساسا  تمدن نیز  حاصل کار  و اشتغال است. اما ما تا کنون  از معلول حفاظت کرده ایم و علت را فراموش.

تاریخ کهن ایران زمین و تمدن درخشانش برابر با تاریخ وجود کار است . سابقه درخشانی پشت سر ما ایرانی هاست ، اما جایی که بتواند این هویت درخشان را به  نسلهای آینده بشناساند در کشور ما وجود ندارد. از سیر تحول و تطور ابزار کار و دستگاههای تولیدی یا نوع کار کردن در گذشته هیچ اطلاعی نداریم.

به طور مثال ، بسیاری از مردم ما نمی دانند که  بافت پارچه« لی » یا «جین » در دهها قرن پیش توسط ایرانیان ابداع شده است. روش بافت«  پارچه جین» به نحوی است که تار آن نازک تر و تابیده تر و پود آن کمی ضخیمتر و خام تر است که به صورت دو در میان از لابلای تار رد می شود . هنوز هم دستگاه بافت این نوع پارچه دربرخی روستاهای  شمال کشور یافت  می شود که به زبان محلی به آن «  پاچال » یا «پاچاله » و به پارچه بافته شده «شمد» یا « چارشو» می گویند . این دستگاه بافندگی بخش اعظمی از فرهنگ کار و حتی ادبیات را با خود عجین کرده است هر قطعه از این دستگاه که با چوب ساخته شده اسمی دارد : ماسوله ( قسمتی که پود دور آن پیچیده می شود ) – جِق جِقاندِله ( وسیله ای که پیله ماسوره درآن قرار می گیرد ) وَرد ( شانه یا دفدین  )، سارمِخ ، پافشار ( پدال ) کارکش ( نخهایی که به عنوان تار به دستگاه بسته می شود ) نوَرد ( قطعه ای که نخ پود را دور آن می پیچند ) ماکو ، کَُلیجه ، کَل ، دیگ  و ….گویا اروپاییان در قرن هفدهم ماشینهای بافندگی خود را از روی نمونه دستگاه مذکور ساختند و در حال حاضر جوانان ما شلوار جین را به عنوان تحفه ی  غرب می پوشند.

یا مثلا اولین چرخ سفالگری که با یک صفحه گردان و پدال از گِل ، ظروف سفالی صاف و با شکل هندسی منظم می سازد، در حدود شش هزار سال پیش توسط ایرانیان اختراع شد.

یا اولین منشور و قانون کار در زمان هخامنشیان تدوین و توسط پادشاه وقت کوروش کبیر به عنوان قانون دولتی در سنگ نوشته ای بزرگ ابلاغ و اجرا می شد . جایگاه نگهداری و معرفی چنین مواردی و موراد مشابه در موزه ملی کار خواهد بود.

در موزه ملی کار می توان ضمن نشان دادن سیر تطور و تحول ابزار کار و تولید ، بخش اعظمی از هویت فرهنگ کار و اسناد و دست نوشته های قدیمی که از رابطه کارفرمایان و کارگران نشأت میگیرد را کشف،ضبط و نگهداری و معرفی نمود.

در خصوص ایجاد موزه ملی کار مطالعات تطبیقی مفصلی از سال ۱۳۸۱ تا کنون توسط اینجانب انجام و این طرح به چهار وزیر کار و امور اجتماعی ( صفدر حسینی – ناصر خالقی-محمد جهرمی -عبدالرضا شیخ الاسلام ) ارائه گردیده است .

ضمن مطالعات تطبیقی متوجه شدیم که کشورهای انگلیس، ایرلند، آمریکا و آلمان به ایجاد موزه های کار مبادرت ورزیده اند . و موزه کار در این کشور ها نه فقط به عنوان نمایشگاهی صِرف از نگهداری اشیاء قدیمی،بلکه جایی است که  تمام اتفاقات جامعه کارگری، مانند مسابقات ورزشی کارگران ، مراسمات روز جهانی کارگر، برگزاری کلاسهای آموزشهای فنی و حرفه ای و محل کتابخانه تخصصی کار و حرفه و از همه جالبتر محل پارکهای فناوری اطلاعات و نمایشگاه آخرین ابداعات تولید کنندگان و کارآفرینان و مبتکران در آن محل به وقوع پیوسته و پیوند عمیق و زیبایی بین کار ، تلاش ، علم ، خلاقیت و هویت تاریخی زده شده است .

دربخشی از مطالعات به امکان سنجی تأسیس موزه کار در ایران پرداخته ایم.  مبرهن است که تأسیس موزه ملی کار، به دلیل عظمت و وسعت کار به یک همت والا و تعامل فرابخشی وزارتخانه های کارو امور اجتماعی،صنایع و معادن ،جهاد کشاورزی، علوم تحقیقات و فناوری ،نفت، علوم پزشکی ، ارتباطات  و سازمان میراث فرهنگی ، دانشگاههای کشور، و تشکلهای کارگری و کارفرمایی وهر نهادی که به هر نحوی با کار و اشتغال مرتبطند ، بایستی درین زمینه همکاری کنند و در هیأت امناء موزه حضور داشته باشند .